الهی نامه و مناجات نامه اثر کیست؟

قلندر نامه و محبت نامه اثر کیست؟ خواجه عبدالله انصاری نویسنده کتاب های قلندر نامه، محبت نامه، مناجات نامه و الهی نامه است. یکی از زیبا ترین آثار ادبی ایران مناجات نامه است که با موضوعی مذهبی نوشته شده است و افراد زیادی این کتاب را در منزل خود دارند و در بازه های زمانی مختلفی همچون، هفتگی، ماهانه، سالانه یا هر از چند گاهی آن را مطالعه می کنند و از مناجات های زیبا آن لذت می برند. اما آیا می دانید که کتاب مناجات نامه از کیست؟

مناجات نامه اثری به نثر مسجع است که خواجه عبدالله انصاری، ملقب به پیر هرات آن را نوشته است. مناجات نامه که به آن مناجات و الهی نامه نیز می گویند شامل چند مسجع عارفانه و در نیایش خدواندگار است. نام خواجه عبدالله انصاری یادآور سوز و عشق نوستالژیک انسانی است که نی وجودش را در تب و تاب نیستان وجود، سرمدی بی خود و سرمست گشته و فغان بر می آورد.

در ادامه این مطلب در کتاب فروشی سراج بوک، قصد داریم تا با مناجات نامه بیشتر آشنا شویم و خواجه عبدالله انصاری را نیز بیشتر بشناسیم.

معرفی کتاب مناجات نامه

معرفی کتاب مناجات نامه اثر خواجه عبدالله انصاری

سبک و ساختار مناجات نامه و همچنین مشابهت برخی از عبارات و مطالب آن با دیگر آثار عبدالله انصاری و نیز تکرار بسیاری از بند های آن در سایر منصفات او در انتساب آن به خواجه جای تردیدی باقی نمی گذارد. اما از طرفی دیگر این امر، نشان از آن دارد که این رساله، تالیف مستقلی نیست. بلکه برگزیده ای از مناجات و کلمات قصار عرفانی او که در سده های بعد، به همت مریدان یا علاقه مندان او جمع آوری شد و به صورت یک کتاب به نام مناجات نامه به چاپ رسید.

کتاب مناجات نامه، فاقد هر گونه باب بندی و فصل بندی است. فقط تعدادی از زیباترین مناجات های خواجه عبدالله انصاری که با نثری زیبا و به صورت مسجع نوشته شده باشد. مسجع نوعی از نثر است که مانند نظم یا شعر، وزن دارد و گاها در آن قافیه نیز یافته می شود. متون ساده ادبی که با وزن زیبا تر شده اند را سجع می نامند.

مناجات نامه که بخش بسیار زیادی از آن را الهی نامه تشکیل می دهد. الهی نامه، برای نخستین بار در سال 1319 به کوشش سلطان حسین تابنده گنابادی چاپ شد. این کتاب با ضمیمه های رسائل خواجه عبدالله انصاری جمع آوری شده است. بعد از آن نیز وحید دستگردی، در سال 1349، این کتاب را با تصحیح و مقاله مجدد، منتشر کرد. پیش از آن نیز در سال 1341، توانستند که یک نسخه و خوب مناسب از الهی نامه را جمع آوری کنند و به چاپ برسانند.

اما بهترین چاپی که تا به حال از روی الهی نامه انجام شده است، نسخه ایست که به دست کوشش محمد سرو مولایی، ضمن جمع آوری مجموعه رسائل فارسی خواجه عبدالله انصاری، در سال 1377 صورت گرفته که بالاترین کیفیت را داراست. نکته بسیار جالب این است که مناجات نامه تا به حال، بار ها و بار ها به انگلیسی چاپ شده است.

مناجات نامه که از قدیمی ترین و مهم ترین متون عرفانی فارسی است. این کتاب شامل مناجات ها، دعا ها و سخنان وجو آمیز و عرفانی خواجه عبدالله انصاری است که یکی از ارزشمند ترین متون ادبی ایران شناخته می شود. عبدالله انصاری اولین نویسنده ایست که معانی بلند عرفانی را در قالب نثر مسجع به روی کاغذ آورده است. خواجه در حوزه مناجات، بیشترین سجع را به کار برده است و قالب بیشتر مناجات های وی در کتاب مناجات نامه با یک موسیقی بسیاری زیبا همراه اند و به جز موسیقی بیرونی، یک موسیقی درونی زیبا نیز دارند و در آنها آهنگ خوش کلام و معانی بلند عرفانی و دینی در هم آمیخته است.

مناجات نامه، برای نخستین بار، به ضمیمه رسائل عبدالله انصاری، به کوشش سلطان حسین تابنده گنابادی، در تهران و در سال 1319 چاپ شده و بعد ها نیز همین چاپ، با تصحیح و مقاله مجدد وحید دستگردی، در سال 1349 انتشار یافت. پیش از آن نیز افراد به صورت مستقل، رساله های خواجه را پیدا می کردند و از آن برای خود می نوشتند.

معرفی خواجه عبدالله انصاری؛ نویسنده مناجات نامه

ابواسماعیل عبدالله بن ابی منصور محمد که وی را بیشتر با نام های خواجه عبدالله انصاری و پیر هرات می شناسیم، یکی از بزرگترین دانشمندان و عارفان ایرانی است که به عنوان یکی از بزرگترین و برجسته ترین اشخاص ادبی و چهره های شاخص ایران است. وی در 2 شعبان 396 هجری قمری در هرات به دنیا آمد. عبدالله انصاری به عنوان مفسر قرآن، محدث، اهل فن جدل و یک استاد اخلاق بود که دستی بر آتش نیز داشته است.

خواجه عبدالله انصاری در هفتاد سالگی نابینا شد و پس از عمری آموزش و آموختن این قابلیت را از دست داده بود اما فعالیت های ارشاد شاگردان ادامه می داد و مطالب را به آنها املا می کرد. خواجه عبدالله انصاری بعد از یک عمر آموزش، بحث، ارشاد و پس از تحمل چندین نوبت تبعید و حبس، عاقبت در سحرگاه جمعه 22 ذی الحجه سال 481 هجری و در سن 85 سالگی و در زادگاهش هرات از دنیا رفت

آثار محبوب و معروف خواجه عبدالله انصاری عبارتند از:

• طبقات الصوفیه
• الکشف عن منازل السائرین
• نصایح
• زادالعارفین
• صد میدان
• رسانه قلندر نامه
• محبت نامه
• مناجات نامه

زندگی نامه خواجه عبدالله انصاری

بخشی از کتاب مناجات نامه

الهی!

الهی نور تو چراغ معرفت بیفروخت.

دل من افزونی است.

گواهی تو ترجمانی من بکردند ندای من افزونی است.

قرب تو چـــراغ وجد بیفروخت.

همت من افزونی است.

بود تو کار من راست کـــرد بود من افزونی است.

الهی!

از بود خود چه دیدم مگر بلا و عنا؟واز بود تــــو همـــه عطاست و وفا!

به بر پیدا!و بکرم هویدا.

نا کرده گیر کرد رهی.

و آن کـــن که از تو سزا.

در این مطلب در فروشگاه اینترنتی کتاب سراج، قصد داشتیم تا شما را با مناجات نامه آشنا کنیم و به شما کمک کنیم تا متوجه شوید که کتاب مناجات نامه از کیست؟