ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي کودکان و راهکارهایی برای رفع آن

ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي ﻣﻌﻤﻮﻻً در ﺑﻴﻦ ﺧﺮدﺳﺎﻻن، ﺑﻪ وﻳﮋه ﻗﺒﻞ از اﻳﻦ ﻛﻪ ﺑﺘﻮاﻧﻨﺪ ﺑـﻪ ﺧـﻮﺑﻲ ﺻﺤﺒﺖ ﻛﻨﻨﺪ، راﻳﺞ اﺳﺖ. اﻳﻦ ﻛـﺎر ﻳﻜـﻲ از ﻣﻌـﺪود راهﻫـﺎﻳﻲ اﺳـﺖ ﻛـﻪ ﺗﻮﺳـﻂ آن ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﻧﺎرﺿﺎﻳﺘﻲ و ﺧﺸﻢ ﺧﻮد را از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﻪ دﺳﺖ آورﻧﺪ اﺑﺮاز ﻛﻨﻨﺪ. ﻫﺮ ﻗﺪر ﻫﻢ ﻛﻪ اﻳﻦ ﻣﺴـﺌﻠﻪ ﻧﺎراﺣـﺖﻛﻨﻨـﺪه ﺑﺎﺷـﺪ، واﻟـﺪﻳﻦ ﺑﺎﻳـﺪ ﺑﺪاﻧﻨـﺪ ﻛـﻪ ﻋﻠـﺖ ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي ﻛﻮدكﺷﺎن ﻓﻘﻂ دﻳﺪن ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ از ﺟﺎﻧﺐ آﻧﻬـﺎ ﻧﻴﺴـﺖ (ﮔﺮﭼـﻪ ﻋﻠـﺖ اﺻﻠﻲ آن ﻫﻤﻴﻦ اﺳﺖ) وﻟﻲ ﺣﺘﻲ ﻛﻮدﻛﺎن دﺑﺴﺘﺎﻧﻲ ﻫـﻢ وﻗﺘـﻲ ﻛـﻪ ﺑـﻪ ﻣﻘﺼﻮدﺷـﺎن ﻧﻤﻲرﺳﻨﺪ ﺑﺎ ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي، اﺣﺴﺎﺳﺎت دروﻧـﻲ ﺧـﻮد را آﺷـﻜﺎر ﻣـﻲﻛﻨﻨـﺪ و در ﻧﺘﻴﺠـﻪ آراﻣﺶ ﻣﻲﻳﺎﺑﻨﺪ.

ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي ﻣﻌﻤﻮﻻً زﻣﺎﻧﻲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲاﻓﺘﺪ ﻛﻪ ﻛﻮدك ﺑﺎ ﻧﺎﻛـﺎﻣﻲ در ﻛـﺎري روﺑـﻪرو ﻣﻲﺷﻮد ﻳﺎ ﺗﻮاﻧﺎﻳﻲ در اﺑﺮاز اﺣﺴﺎﺳﺎت ﺧﻮد ﻧﺪارد. ﻛﻮدﻛﺎن در2 ﺳﺎﻟﮕﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ از ﻫـﺮ زﻣﺎن دﻳﮕﺮي ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ. ﻣﻌﻤﻮﻻً ﻧﺎﻛﺎﻣﻲ در ﻛﻮدﻛﺎن زﻣﺎﻧﻲ اﺗﻔﺎق ﻣﻲاﻓﺘﺪ ﻛـﻪ دﻳﮕﺮان ﺣﺮف آنﻫﺎ را ﻧﻤﻲﻓﻬﻤﻨﺪ ﻳﺎ در ﻣﻮرد ﻛﺎري ﺑﻴﺸـﺘﺮ از ﺣـﺪ ﺗـﻮانﺷـﺎن ﺗﻘـﻼ ﻣﻲﻛﻨﻨﺪ. ﻣﻬﻢﺗﺮﻳﻦ ﻧﻜﺘﻪ در ﻟﺠﺒﺎزي و ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي ﻛﻮدﻛﺎن، واﻗﻒ ﺑﻮدن ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺳﺖ ﻛﻪ اﻳﻦ رﻓﺘﺎر ﻛﺎﻣﻼً زودﮔﺬر اﺳﺖ.

• راﻫﻜﺎرﻫﺎﻳﻲ ﻛﻪ واﻟﺪﻳﻦ ﻣﻲﺗﻮاﻧﻨﺪ ﺑﺮاي رﻓﻊ ﺑﻬﺎﻧﻪ ﮔﻴـﺮي ﻛﻮدﻛـﺎنﺷـﺎن اﻧﺠﺎم دﻫﻨﺪ:

1. وﻗﺘﻲ ﻛﻮدك ﺧﺮدﺳﺎل ﺷﻤﺎ ﺷﺮوع ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي و ﻧﻖﻧﻖ ﻛﺮد، از او ﺑﺨﻮاﻫﻴـﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺻﻮرتﻫﺎي ﻣﺨﺘﻠﻒ اﺑﺘﺪا در ﮔﻮﺷﻲ، ﺑﻌﺪ ﺑﻪ آﻫﺴﺘﮕﻲ و ﺳﭙﺲ ﺧﻴﻠﻲ ﺑﻠﻨـﺪ و... ﭼﻴﺰي را ﻛﻪ ﻣﻲﮔﻮﻳﺪ، ﺗﻜﺮار ﻧﻤﺎﻳﺪ. اﻳﻦ روش درﺳﺖ ﻣﺜﻞ ﻳﻚ ﺑﺎزي ﺗﻮﺟﻪ او را ﺟﻠﺐ ﺧﻮاﻫﺪ ﻛﺮد و ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي را ﻓﺮاﻣﻮش ﺧﻮاﻫﺪ ﻧﻤﻮد.
2. اﮔﺮ در ﭼﻨﻴﻦ ﻣﻮاﻗﻌﻲ ﻋﺼﺒﺎﻧﻲ ﻣﻲﺷﻮﻳﺪ، ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﺑﺮ ﻫﻴﺠـﺎن ﺧـﻮد ﻏﻠﺒـﻪ ﻧﻤﻮده و ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺑﺴﭙﺎرﻳﺪ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻣﻬﺎر ﻋﻜﺲاﻟﻌﻤﻞ ﺧﻮد ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴﺪ ارﺗﺒـﺎط ﺑﻬﺘـﺮي ﺑـﺎ ﻓﺮزﻧﺪﺗﺎن ﺑﺮﻗﺮار ﻛﻨﻴﺪ. ﺑﻌﺪ ﺑﻪ او ﺑﮕﻮﻳﻴﺪ ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﻴﺪ دﻟﻴﻞ ﻧـﺎراﺣﺘﻲاش ﭼﻴﺴـﺖ و از اﻳﻦ ﻃﺮﻳﻖ ﺑﺎ او ﺑﻪ ﺗﻮاﻓﻖ ﺑﺮﺳﻴﺪ.
3. ﺑﻪ ﻛﻮدﻛﺎن اﻃﻤﻴﻨﺎن ﺑﺪﻫﻴﺪ ﻛﻪ ﺑﻪ ﺣﺮفﻫﺎﻳﺸﺎن ﮔﻮش ﻣﻲدﻫﻴﺪ.
4. ﻓﻜﺮ ﻛﻮدك ﺧﻮد را ﺑﻪ ﭼﻴﺰ دﻳﮕﺮي ﻣﻨﺤﺮف ﻛﻨﻴﺪ (ﺣﻮاس ﭘﺮﺗﻲ).
5. ﺑﺎ زﻳﺮ ﻧﻈﺮ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﻛﻮدك درﻳﺎﺑﻴﺪ ﻛﻪ در ﭼﻪ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖ و زﻣﺎن و ﻣﻜﺎﻧﻲ ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي ﻣﻲﻛﻨﺪ. ﺑﺎ ﺷﻨﺎﺳﺎﻳﻲ اﻳﻦ ﻣﻮﻗﻌﻴﺖﻫﺎ و ﺳﻌﻲ در رﻓﻊ آنﻫﺎ ﺑﻪ ﻛﻮدك ﺧـﻮد ﻛﻤﻚ ﻛﻨﻴﺪ. ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ اﻳﻦ ﻟﺠﺒﺎزي ﺑﻪ ﺧﺎﻃﺮ ﺧﺴﺘﮕﻲ ﻳﺎ ﺗﺸﻨﮕﻲ ﻳﺎ ﺑﻴﻤﺎري ﺑﺎﺷـﺪ. ﺑﻪ اﻳﻦ ﻣﺴﺎﺋﻞ دﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ.
6. ﻫﻨﮕﺎﻣﻲ ﻛﻪ ﻓﺮزﻧﺪﺗﺎن واﺿﺢ و ﻣﺤﻜﻢ ﺻﺤﺒﺖ ﻣﻲ ﻛﻨﺪ ﺑـﻪ او ﮔـﻮش دﻫﻴـﺪ و ﺗﺤﺴﻴﻨﺶ ﻛﻨﻴﺪ. ﺑﺎ اﻳﻦ ﻋﻤﻞ ﺑﻪ او ﻳﺎد ﻣﻲ دﻫﻴﺪ ﻛﻪ اﮔﺮ ﺑـﺪون ﺑﻬﺎﻧـﻪﮔﻴـﺮي ﭼﻴـﺰي ﺑﺨﻮاﻫﺪ زودﺗﺮ آن را ﺑﻪ دﺳﺖ ﺧﻮاﻫﺪ آورد.
7. از ﻛﻮدك ﺧﻮد اﻧﺘﻈﺎري ﺑﻴﺶ از آﻧﭽﻪ ﻛﻪ از ﻋﻬﺪه­اش ﺑﺮﻣﻲآﻳﺪ ﻧﺪاﺷﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ.
8. ﺧﺮدﺳﺎﻻن ﺑﻪ اﻳﻦ دﻟﻴﻞ ﻛﻪ ﻗﺪرت ﺗﺤﻤﻞ زﻳﺎدي ﻧﺪارﻧﺪ، ﻧﻤﻲﺗﻮاﻧﻨـﺪ ﺧـﻮد را ﺑﺮاي ﻣﺪت ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺳﺮﮔﺮم ﻛﻨﻨﺪ. ﺑﻨﺎﺑﺮاﻳﻦ ﻛﻮدك ﺧﺮدﺳﺎل ﺧﻮد را در ﺳﺎﻋﺎت ﺷـﻠﻮغ روز و در ﺻﻒﻫﺎي ﻃﻮﻻﻧﻲ ﺑﻪ ﻓﺮوﺷﮕﺎه و ﻳﺎ ﺑﺎﻧﻚ ﻧﺒﺮﻳـﺪ و اﮔـﺮ ﺑﺎﻳـﺪ او را ﺑـﻪ ﺟـﺎﻳﻲ ﺑﺒﺮﻳﺪ ﻛﻪ ﻣﻲداﻧﻴﺪ ﻣﻌﻄﻞ ﻣﻲﺷﻮﻳﺪ، ﺑﺮاي ﺳﺮﮔﺮﻣﻲ او اﺳﺒﺎبﺑﺎزي و ﺧـﻮراﻛﻲ ﻫﻤـﺮاه ﺑﺒﺮﻳﺪ.
9. ﺑﺎ اﺟﺘﻨﺎب از ﻋﻮاﻣﻠﻲ ﻛﻪ ﻣﻤﻜﻦ اﺳﺖ ﺑﻪ ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮي ﻣﻨﺠﺮ ﺷﻮد، ﻣﻲﺗﻮاﻧﻴـﺪ از وﻗﻮع ﺗﻨﺶ ﺟﻠﻮﮔﻴﺮي ﻛﻨﻴﺪ.
10. ﺑﻪ ﻋﻨﻮان ﭘﺪر و ﻣﺎدري ﻛـﻪ ﻓﺮزﻧـﺪ ﺧـﻮد را دوﺳـﺖ دارد ﺑﻌﻀـﻲ از ﻣﻮاﻗـﻊ ﻟﺠﺒﺎزيﻫﺎ و ﺑﻬﺎﻧﻪﮔﻴﺮيﻫﺎي او را ﺑﭙﺬﻳﺮﻳﺪ و ﺳﻌﻲ در ﻛﻨﺘﺮل ﺑﻴﺶ از ﺣﺪ آن ﻧﺪاﺷـﺘﻪ ﺑﺎﺷﻴﺪ. ﻧﺎدﻳﺪه ﮔﺮﻓﺘﻦ در اﻳﻦ زﻣﺎن ﺑﻬﺘﺮﻳﻦ راﻫﻜﺎر اﺳﺖ.

11. با یک متخصص روانشناسی کودک و نوجوان صحبت کنید.