سؤال 516ـ کالایى را براى فروش (مثلا) به قیمت صد تومان خریده ایم، که با 20% سود آن را 120 تومان مى فروشیم. پس از مدّتى همان کالا را باید 150 تومان بخریم، که در این بین از اصل سرمایه 30 تومان ضرر داده ایم، و اگر این روال ادامه داشته باشد، اصل سرمایه هم از کف خواهد رفت. حال چه کنیم که هم سودِ عادلانه داشته باشیم، و هم ضرر نکنیم؟

جواب: نرخ کالا را شخص فروشنده مى تواند تعیین کند; ولى در این گونه موارد بهتر این است که اجناسى را که ارزان خریده اند، ارزان بفروشند (با سود عادلانه) و اجناسى که گران مى خرند، گران بفروشند (با سود عادلانه).

سؤال 517ـ لطفاً در مورد سود فروشندگان کالا به سؤالات زیر پاسخ دهید:

1ـ میزان سود براى کاسب و مغازه دار شرعاً و عرفاً چند در صد مى باشد؟

جواب: سود میزان معیّنى ندارد و بستگى به رضایت طرفین دارد، مگر در کالاهایى که از سوى نظام اسلامى قیمت خاصّى براى آن تعیین شده باشد. ولى رعایت انصاف در هر حال بسیار خوب است.

2ـ با توجّه به این که قانون و اتّحادیّه اطاق بازرگانى 24% سود براى فروشندگان تصویب نموده، اگر کاسبى بیش از این مقدار سود از مصرف کنندگان دریافت کند، آیا حلال است، یا مقدار اضافى جایز نمى باشد؟

جواب: از قوانین و مقرّرات نظام اسلامى تخلّف نکنید.

3ـ مغازه دار، از تولیدى اجناس نسیه 2 ماهه و 4 ماهه به قیمت بیشتر از نقد خریدارى مى کند. ولى در موقع فروش، همان قیمت نسیه که خریده به اضافه سود 40% یا بیشتر، از مشتریان نقداً دریافت مى نماید. این نوع معاملات چه حکمى دارد؟

جواب: اشکالى ندارد، ولى اگر حکومت قیمتى براى آن تعیین کرده آن را رعایت کنید.

4ـ مى گویند که معامله به رضایت طرفین مى باشد. با توجّه به این که فروشندگان و مغازه داران قیمت جنس و سود دریافتى را به مشترى نمى گویند، آیا هر مقدار سود از مشتریان دریافت کنند جایز است؟

جواب: از جواب هاى قبل روشن شد.

5ـ با توجّه به مسائل فوق، این جانب براى تأمین مخارج زندگى ام در همین نوع فروشگاهها و مغازه ها مشغول بکار شده، و ماهیانه مبلغى به عنوان حقوق دریافت مى نمایم. با توجّه به مراتب فوق، حقوق من حلال است؟

جواب: هرگاه کارهایى که انجام مى دهید مشروع باشد، حقوق دریافتى شما اشکال ندارد.