شارباغ روی ریل اجرا افتاد

 عملیات اجرایی پروژه موسوم به شارباغ نیلوفری آغاز شد؛  پروژه‌ای که از آن به‌عنوان بزرگ مقیاس‌ترین پروژه انسان‌محور شهرداری تهران نام می‌برند و همراه با سایر پروژه‌های کوچک مقیاس شهری در دست برنامه‌ریزی و اقدام، زمینه‌ساز تحول بزرگی در مناطق ۱۷ و ۱۸ خواهد شد. بازآفرینی این محور از ابتدا یکی از اولویت‌های شورای پنجم شهر تهران بوده و کمیسیون شهرسازی از ابتدای فرایند برگزاری مسابقه طراحی تا حال حاضر که عملیات عمرانی آن آغاز شده، با جدیت پیگیر موضوع در تعامل با ذی‌نفعان مختلف نظیر شرکت راه‌‌آهن جمهوری اسلامی ایران و شهرداری تهران بوده است. 

به‌گزارش همشهری، عضو هیأت رئیسه شورای اسلامی شهر تهران در همین ارتباط با اشاره به این موضوع که بازآفرینی محور شارباغ نیلوفری تأثیر بسزایی در ارتقای کیفیت زندگی در محلات پیرامون آن دارد، گفت: محلاتی که طی دهه‌های گذشته به سبب وجود راه‌آهن به‌عنوان محلات «لب خط» شناخته می‌‌شدند، با استقرار کانون‌های خدماتی تحت عنوان «کوشک»، پیش‌بینی مسیر ویژه دوچرخه و تقویت حرکت پیاده‌روی و حضورپذیری اقشار مختلف اجتماعی خصوصاً زنان و کودکان در امتداد شارباغ نیلوفری، به فضای سرزنده شهری تبدیل خواهند شد که شهروندان سایر مناطق شهر نیز علاقه‌مند به حضور در آن خواهند بود.
به‌گفته زهرا نژادبهرام، نایب‌رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، رویکرد اصلی طراحی شارباغ ایجاد مسیر پیاده‌روی و دوچرخه‌سواری یکپارچه همراه با فضاهای استراحت و مکث در کل فضای ۹‌کیلومتری است و کوشک‌های مستقر در طول مسیر با کاربردهایی چون مرکز بهداشت، کرایه دوچرخه و کتابخانه موجب تقویت پیوستگی محور و فضاهایی برای تامین برخی خدمات محلی خواهد شد. 
براساس این گزارش هم‌اکنون و با پیگیری‌های انجام شده اجرای فوریتی دو کوشک در منطقه۱۷ و دو کوشک در منطقه۱۸ همراه با فضای همگانی پیرامون آنها جمعاً به طول یک کیلومتر برای مدت ۹‌ماه در قالب قراردادی به شرکت یادمان‌سازه به‌عنوان مجری محول شده ودر مرحله بعد با اتصال و اجرای مسیر واقع میان دو کوشک ساخته شده در هر منطقه، طول ساخته شده محور به ۲. ۷ کیلومتر خواهد رسید. به‌منظور پرهیز از آسیب به سیما و منظر و یکپارچگی محور شارباغ، براساس مذاکرات صورت‌گرفته با شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی حذف یا جابه‌جایی برخی از سوله‌های مربوط به تاسیسات تونل در دستور کار سازمان است و بر همین اساس مطالعات مهندسین مشاور مربوطه حاکی از امکان جابه‌جایی ۵ سوله از مجموع ۸ سوله موجود در امتداد ۹‌کیلومتری محور است.
طبق مفاد تفاهمنامه مشترک شهرداری تهران و شرکت راه‌آهن، شهرداری تعهد هزینه کرد180میلیارد تومان را داده که از این میزان تا‌کنون ۵۰ میلیارد تومان پرداخت‌شده و به همین نسبت پرداخت شده هم از مسیر فوقانی راه‌آهن در اختیار مدیریت شهری قرار گرفته است. تامین اعتبار برای مابقی پروژه هم به‌صورت مرحله‌ای جزو اولویت‌های اصلی مدیریت شهری است.
بخش عمده‌ای از عملیات اجرای دو کوشک در دست ساخت و فضاهای پیرامون آنها تا پایان سال انجام می‌شود. پس از جمع‌بندی طرح نهایی محور توسط سازمان نوسازی و تخصیص بودجه توسط شورا در سال آینده، با سرعت درخصوص ساخت بقیه بخش‌های محور نیز اقدام لازم در آینده از سوی شرکت یادمان‌سازه صورت خواهد گرفت.
نژادبهرام نیز تسهیل گری در تردد پیاده و دوچرخه، ساخت مسیر ویژه پیاده و دوچرخه به‌صورت شبکه‌ای یکپارچه و مرتبط با بافت محلات پیرامونی در طول مسیر 9کیلومتری را از مهم‌ترین دغدغه‌های مورد نظر در تکمیل طرح دانست. او همچنین به ضرورت بهره‌گیری شرکت یادمان‌سازه از تجربه کنونی بخش‌های در دست ساخت محور، پیش از شروع فعالیت‌های عمرانی سایر قسمت‌ها، مطالعات تکمیلی درخصوص موارد چالش‌آفرین نظیر آب‌های سطحی و رواناب‌های موجود در لایه‌های زیرین خاک اشاره کرد و خبر از اختصاص بودجه قابل توجه در سال آتی برای این پروژه داد تا در آینده بدون فوت وقت و مواجهه با مسائل و مشکلات متداول، ساخت بخش‌های مختلف محور با سرعت بالاتری انجام شود. طی سال‌های گذشته خط‌آهن سراسری تهران - تبریز که مسائل و مشکلات عدیده‌ای را برای ساکنان مناطق ۱۷ و ۱۸ ایجاد کرده بود، با همت و برنامه‌ریزی شرکت راه‌آهن جمهوری اسلامی ایران به زیرزمین منتقل شد و پس از آن عرصه قابل توجهی برای توسعه در اختیار شهرداری تهران قرار گرفت. در دوره کنونی شورای شهر و شهرداری تهران، بازآفرینی شهری این محور به یکی از اولویت‌های مهم مدیریت شهری تبدیل شد.
 بر همین اساس با برگزاری مسابقه‌ای ایده اصلی طراحی محور برگزیده شد.  هم‌اکنون عملیات اجرایی بخشی از محور آغاز شده است که به‌زودی در آیینی با حضور معاون اول رئیس‌جمهوری این خبر به‌صورت رسمی اعلام عمومی خواهد شد.

  شارباغ و خاطرات جمعی ما

 حسن صفات، مدیرعامل شرکت یادمان سازه و مجری طرح شارباغ: در میانه سال‌های 1317تا 1321هجری شمسی که کار ریل‌گذاری مسیر راه‌آهن تهران- تبریز به «میانه» رسیده بود، کمتر کسی تصور می‌کرد توسعه کالبدی شهر تهران روزگاری تا آنجا ادامه یابد که مسیر راه‌آهن به متن شهر دعوت شود. البته راه‌آهن یکی از انواع راه است و محور توسعه، اما انگار از بافت شهر که می‌گذرد لاجرم حاصلی جز انفصال و از هم گسیختگی ندارد. این گزاره برای آنها که زمانه رونق خرده‌فرهنگ‌های بالاخطی و پایین‌خطی را هنوز به‌خاطر دارند، قابل درک‌تر است. با این حال، خط‌آهن در جنوب تهران روزگار سختی را رقم زد و بر همین اساس بخشی از خطوط ریلی تهران- تبریز در سال92 به زیرزمین منتقل شدند. در این بین، محدوده شهری راه‌آهن تهران- تبریز اگر در گذشته عامل انفصال بافت شهری بوده، امروز موضوع طرحی شده است که بوی تعامل و وحدت اجتماعی می‌دهد؛ چراکه شمایل فضای گسترده روسطحی خطوط، در چند مرحله و در قالب پروژه‌ای به نام شارباغ، تغییر خواهد کرد و به فضایی نو که اثری از تلخی‌های گذشته در آن وجود ندارد، تبدیل خواهد شد. محور شارباغ که تجهیز کارگاه شده و کلنگ آغاز عملیات اجرایی آن به‌زودی به زمین می‌خورد، طرحی آکنده از فضای سبز با قابلیت باززنده‌سازی‌ بافت متنوع و متراکم شهری پیرامون خویش است. از این دیدگاه، نخستین وظیفه این محور زنده‌سازی تعاملات اجتماعی از طریق فراهم آوردن بستری برای ارائه خدمات شهری و بهره‌مندی از کیفیت‌های مناسب زیستی است؛ امکاناتی که طی سالیان از محلات پیرامونی دریغ شده و با وجود تمام اقداماتی که در جهت کاهش فاصله زیرساخت‌های عمرانی میان شمال و جنوب تهران انجام شده، خاطره جمعی محرومیت‌ها در کرانه‌های شمالی و جنوبی تونل راه‌آهن هنوز پررنگ است. حالا برخلاف گذشته که اینجا محل تردد قطارها بود، اولویت نخست حرکت در شارباغ با پیاده و سپس دوچرخه خواهد بود تا به این ترتیب ضمن ایجاد سهولت حرکت، قلمروی زندگی عمومی شهری و در نتیجه مفهوم امنیت در سرتاسر مسیر یعنی میدان شهدای مدافع حرم تا روددره کن گسترش یافته و با جانمایی کوشک‌هایی در نقاط مختلف محور، مانند آنچه واحه‌ها (آبادی کوچک در صحرا) در کویر انجام می‌دهند، امنیت و آسایش و تامین خدمات، تضمین شود. کوشک‌ها در قالب فضاهای بسته، نیمه باز و باز، پذیرای طیف متنوعی از کاربرهای شهری و خدمات عمومی هستند. روشنایی کوشک‌ها در تمام طول شب بسان واحه‌ها، مراکز امن طی مسیر شارباغ را فراهم می‌آورد. خدمات این مراکز باید از یک‌سو براساس مشخصات کالبدی- اجتماعی هر بخش از مسیر، امکان مشارکت تمام دسته‌بندی‌های اجتماعی ساکن محلات مجاور از قبیل کودکان، زنان و مردان، سالمندان، کارگران، افراد و خانواده‌های کم‌درآمد، صاحبان حرف و اصناف مختلف و.... را فراهم سازد و از دیگر سو با ارائه خدمات لازم به مخاطبان فرامنطقه‌ای که به‌دلیل ویژگی‌های طبیعی یا اقتصادی با پروژه مرتبط هستند، امکان اشتغال‌زایی، رشد و تحول منطقه‌ را فراهم آورد تا به این ترتیب، خاطره جمعی نسل‌های آینده از محور شارباغ، رونق و برخورداری باشد.