خنک نگهداشتن آب مخزن یا تانکر در کشور ما اهمیت زیادی دارد، زیرا مخازن ذخیره سازی آب بیشتر در فضای باز نصب می شوند و در فصول گرم سال دمای آب داخل مخزن افزایش پیدا خواهد کرد. بنابراین روشهای خنک نگهداشتن آب مخزن یکی از مهمترین موارد کاربردی است که ما در این مقاله، قصد داریم آنها را بررسی کنیم.
مخازن پلی اتیلن مقاومت بالایی در مقابل دما دارند. به ویژه در مخازن سه لایه و چهار لایه، زیرا دیواره سه لایه مخزن با داشتن لایه میانی آنتی UV مانع عبور نور شده و باعث میشود دمای داخلی مخزن ثابت باقی بماند. به این ترتیب، در برخی از شهرها که دمای هوای شهر خیلی گرم و یا خیلی سرد نیست، استفاده از مخزن پلی اتیلن در فضای باز و در معرض نور آفتاب، بدون نیاز به عایق و سایهبان ممکن است. همچنین استفاده از مدل های مختلف مخازن پلی اتیلن، با شکل هندسی متفاوت به شما این امکان را میدهد تا محل نصب مخزن را به جای پشت بام و در معرض نور خورشید به محل دیگری ببرید، به طور مثال مخازن آب زیر پله که مخصوص فضاهای محدود هستند.
چنانچه آب مخزن شما در طول تابستان گرم و در زمستان سرد میشود، میتوانید با روشهای مختلفی اقدام به خنک و یا گرم نگه داشتن مخزن آب کنید. از روش های آسان و مفید می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- عایقبندی مخزن آب
- عایق بندی به وسیله پشم شیشه
- عایق بندی به وسیله فوم
- عایق بندی به وسیله گچ و چسب
- استفاده از سایهبان یا ساخت اتاقک
- عایقبندی لولههای آبرسانی
- نقاشی مخزن آب با رنگ روشن (بازتاب کننده)
- به حرکت درآوردن آب درون مخزن
- نصب کردن مخزن در زیر زمین
- پر نگه داشتن حجم مخزن
1. عایق بندی مخزن یا تانکر
یکی ازپرکاربردترین روش های خنک و یا گرم نگه داشتن مخزن آب، عایق بندی مخزن آب است. عایق بندی مخازن به شیوه های مختلفی انجام می گیرد از معروف ترین آن ها می توان به عایقبندی مخزن با پشم شیشه یا عایقبندی مخزن با فوم و حتی عایق بندی به وسیله ملات گچ و چسب نیز اشاره کرد. توصیه کارشناسان استفاده از عایق فویلداربیشتر از موارد دیگر است. زیرا فویل آلومینیوم، مخزن شما را در برابر نور آفتاب محافظت میکند و دوام آن را چند برابر میکند. همچنین میتوانید از مخازن فوم دار نیز استفاده کنید. مخزن فوم دار یا مخزن پلی اتیلن فوم دار، مخزنی است که از فوم پلی اتیلن در تولید آنها استفاده شدهاست. مزیت استفاده از این نوع عایق بندی مخزن آب این است که در تابستان آب خنک و در زمستان آب گرم نگه داشته می شود همینطور باعث افزایش طول عمر مخزن می شود زیرا از تابش مستقیم نور خورشید، باران، رعدو برق و… محافظت می کند.
عایق بندی به روش ملات آهک و چسب مناسب برای مناطق کم بارش و نیمه کویری است. از مزیت این روش می توان، ارزان بودن این روش را مثال زد.
2. استفاده از سایهبان یا ساخت اتاقک
یکی از ساده ترین و اصلی ترین راه حل های جلوگیری از گرم شدن آب درون مخازن استفاده از سایه بان است. با این کار مخزن آب به دور از نور مستقیم خورشید است و آب درون آن خنک تر خواهد ماند همینطور طول عمر مخزن را نیز افزایش خواهد داد. اما اگر چنانچه امکان ساخت اتاقک برای مخزن باشد علاوه بر ممانعت از تابش مستقیم نور خورشید مانع از قرار گرفتن مخزن در مجاورت گرمای محیطی می شود
3. عایقبندی لولههای آبرسانی
چنانچه لوله های آبرسانی در مجاورت نور خورشید و یا گرمای محیطی باشد گرمای زیادی جذب می کند بنابراین آب مخزن هنگام عبور از این لوله ها گرم خواهد شد. بنابراین عایق بندی این لوله ها در ثابت نگه داشتن دمای آب مخزن بسیار با اهمیت است. لازم به ذکر است در فصول سرد سال این عایق بندی مانع از سرد شدن و یخ زدگی نیز می شود.
4. نقاشی مخزن آب با رنگ روشن (بازتاب کننده)
یکی دیگر از روشهای خنک نگه داشتن مخزن آب، رنگآمیزی مخزن به رنگ های روشن است که بازتاب کننده نور خورشید هستند مانند رنگ سفید، که یک رنگ بازتاب کننده نور و گرما است. و بیشتر گرمای دریافتی را منعکس میکند. بنابراین در حفظ دمای خنک آب داخل مخزن کمک زیادی میکند. این روش بیشتر بر روی مخازن فلزی انجام می شود زیرا رنگ اصلی تمامی مخازن پلی اتیلن، سفید رنگ است. و این نکته به تنهایی یکی از مزیتهای مهم مخزن پلی اتیلن نسبت به سایر مخازن، در زمینه خنک نگه داشتن مخزن آب است.
5. به حرکت درآوردن آب درون مخزن
این روش با توجه به پر هزینه بودن به هیچ وجه توصیه نمی شود، این روش هم به لحاظ انجام، زمان بر است و هم باعث به هدر رفتن حجم زیادی آب می شود. دراین روش در زمان های مشخصی اقدام به خارج ساختن آب درون مخزن و جایگزینی آن با آب خنک از لوله های ورودی مخزن می شود. به حرکت در آوردن آب درون مخزن ، روشی است که میتوان از آن برای جلوگیری از یخ زدن مخزن آب نیز استفاده کرد.
6. نصب کردن مخزن در زیر زمین یا استفاده از مخزن دفنی
روش دیگر خنک نگه داشتن آب درون مخزن، نصب کردن مخزن در زیر زمین (مخزن دفنی) است. در این روش به دلیل پائین بودن دمای زیر زمین، مکانی مناسب برای خنک نگه داشتن مخزن است. همچنین این روش در فصل زمستان نیز مانع از یخ زدگی آب درون لوله های ورودی و خروجی به مخزن و در نهایت سرد شدن بیش از حد و یا یخ زدن آب درون مخزن می شود. این روش نسبت به روش های دیگر هزینه بیشتری دارد ولی امکان بهره برداری طولانی تری نسبت به روش های دیگر مهیا می کند.
7. پر نگهداشتن حجم مخزن
یکی دیگر از روش های خنک نگه داشتن مخزن، پرنگه داشتن مخزن است. اگر در داخل مخزن فضای خالی وجود نداشته باشد، هوای گرم وارد مخزن نمی شود. هوای گرم با آب تماس برقرار نمی کند بنابراین مادامی که مخزن از آب پر باشد، فضایی برای ورود هوای گرم به داخل مخزن و انتقال گرما به آب مخزن وجود نخواهد داشت. بنابراین در این روش توصیه می شود در مخزن ها از شیر فلوتردار استفاده شود. تا همیشه مخزن ها پر بوده و آب داخل مخزن خنک باقی بماند.
• عایق بندی به وسیله پشم شیشه
• عایق بندی به وسیله فوم
• عایق بندی به وسیله گچ و چسب