چکیده:
کمیته انقلاب اسلامی یکی از اولین نهادهای مهم انقلابی بود که به صورت خودجوش توسط تودههای عظیم مردم در درون مساجد محلههای کشور تشکیل شد که مأموریت اصلی آن مراقبت از امنیت شهر و روستاها و مبارزه با عناصر رژیم پیشین و ضد انقلاب بود.طی فرمان تاریخی حضرت امام خمینی(ره)این نهاد،از 23 بهمن 1357 تأسیس و تا پایان 1369 در صحنه امنیتی،سیاسی و اجتماعی کشور نقش فعالی داشت. ضرورت تشکیل این نهاد در آن برهه از زمان،فقدان آمادگی لازم از سوی نیروهای رسمی پلیس یعنی شهربانی و ژاندارمری،به دلیل وقوع انقلاب و اهمیت حفظ انقلاب اسلامی بود.اقشار مختلف تأثیرگذار در تشکیل و حیات این نهاد مردمی،عبارت بودند از:روحانیون متعهد،برخی از زندانیان سیاسی آزاد شده، استاد دانشگاه و دانشجویان،کارگران،کارمندان و همه افراد دلسوز انقلاب اسلامی مهمترین اقدامات این نهاد انقلابی و مردمی نیز عبارتاند از:کشف و دستگیری گروهک التقاطی فرقان، شناسایی و کشف کودتای نوژه در تیرماه 1359،مقابله با توطئه گروههای لیبرال،تشکیل کمیته کلانتریهای تهران،ایجاد گشت خیابانی در سطح شهرها،اجرای طرحهای حفاظت از انتخابات،حفاظت از شخصیتهای انقلابی،شرکت در جبهههای نبرد حق علیه باطل؛در ضمن فرمایشهای حضرت امام خمینی(ره) و مقام معظم رهبری در همه موراد تأیید کننده این نهاد مردمی بوده است.متأسفانه علیرغم اهمیت اینم مسئله تاکنون مطالعات دقیقی از حیث معرفی آن نهاد به جامعه و برشمردن نقش آن در امنیت داخلی کشور و کمک و مساعدت به نیروهای پلیس،صورت نگرفته است.
خلاصه ماشینی:
"هستههای اولیه کمیته انقلاب اسلامی به صورت طبیعی و خودجوش از متن تودههای مردم مسلمان و متین و از درون مساجد در سراسر کشور تکوین یافت که ابتدا در قالب کمیته استقبال از حضرت امام،سازماندهی شده بود و با ورود ظفرمند حضرت امام در 21 بهمن 7531 به ایران این زمینه فراهم شد و از 32 بهمن 7531 یک روز پس از پیروزی انقلاب اسلامی و شکست قطعی رژیم پهلوی و عقبنشینی و مخفی شدن شاپور بختیار،آخرین نخستوزیر رژیم پهلوی،نظام جمهوری اسلامی ایران پای به عرصهء وجود گذاشت و حضرت امام خمینی(ره)مسئولیت فرماندهی کمیتههای انقلاب اسلامی را به حضرت آیتالله مهدوی کنی که از شخصیتهای برجستهء انقلابی در میان علما و روحانیون متعهد و مبارز بودند،واگذار کردند و به سرعت شعبههای مختلف کمیتههای انقلاب یعنی مردمیترین سازمان و تشکیلات دوران انقلاب پایگاه حضور گستردهء اقشار مختلف اجتماعی شد،که در پیروزی انقلاب اسلامی نقش مهمی داشتند که مهمتریناین اقشار عبارت بودند از: 1-علما و روحانیون متعهد و مردمی،شخصیتهای سیاسی،اجتماعی و انقلابی؛ 2-برخی از زندانیان سیاسی آزاد شده از زندانهای رژیم پهلوی؛ 3-استادان دانشگاهها و آموزگاران دبیرستانها و مدارس کشور؛ 4-دانشجویان و دانشآموزان کشور؛ 5-کارگران و کارمندان؛ 6-دهقانان و کشاورزان در سطح کمیتههای شهرستانها و بخشهای کوچک."