کارشناس ارشد واحد مهندسی بهداشت محیط مرکزبهداشت شهرستان بهار گفت: زباله‌های خطرناک خانگی را نباید جزء هیچ یک از زباله‌های خشک یا تر به شمار آورد و باید به صورت جداگانه تفکیک و جمع‌آوری شوند.
مجتبی زیوری‌مهران‌فر اظهار کرد: اولین اقدامی که لازم است مردم در راستای تفکیک زباله‌های خانگی انجام دهند، استفاده از ۳ کیسه مخصوص زباله‌های‌تر، زباله‌های خشک و زباله‌های خطرناک است.
وی با اشاره به افزایش تولید زباله‌های خانگی اضافه کرد: در کشور ما تغییر سبک زندگی مردم در سال‌های اخیر باعث افزایش شدید حجم زباله‌ها شده است، به طوری که در شهرهای بزرگ، نیروهای شهرداری چندین بار سطل‌های زباله را در طول شبانه روز تخلیه می‌کنند.
زیوری مهران‌فر تأکید کرد: یکی از بزرگترین چالش‌های مدیریت هر شهر، زباله‌ها هستند که این مسئله مخصوصا در کلان شهرها اهمیت بیشتری دارد .
وی توضیح داد: زباله خانگی را می‌توان یکی از مهم‌ترین نوع زباله‌ها دانست، چون در صورتی که تفکیک آنها به درستی انجام شود، می‌توان از هدر رفتن بسیاری از سرمایه‌های ملی جلوگیری کند.
توجه همگانی در دفع زباله خانگی خطرناک
زیوری مهران‌فر عنوان کرد: زباله‌های خانگی به دلیل اینکه شامل موادی با ترکیبات مختلف هستند، روش بازیافت و جمع‌آوری سخت‌تری نسبت به سایر زباله‌ها مثل پسماندهای ساختمانی و صنعتی دارند.
وی اصلی‌ترین اجزای زباله خانگی را پسماندهای مواد غذایی، گیاهی، حیوانی و کاغذ، شیشه، پلاستیک، پارچه و فلز عنوان کرد و گفت: مردم باید توجه داشته باشند که بسیاری از موادی که به عنوان زباله دور ریخته می‌شوند در واقع زباله نیستند و قابلیت بازیافت دارند.
زیوری مهران‌فر در تشریح زباله‌های خانگی خطرناک بیان کرد: در صورتی که زباله‌های خانگی دارای ترکیباتی باشند که برای سلامتی و بهداشت جامعه و یا محیط زیست تهدید کننده باشد، آن را زباله خانگی خطرناک می نامیم.
وی اضافه کرد: این نوع زباله‌ها را باید در شرایط خاصی دفع کرد و اگر این شرایط رعایت نشود، می‌تواند تهدیدی علیه بهداشت عمومی و محیط زیست به شمار رود.
وی متذکر شد: در صورتی که زباله‌ها شامل ترکیبات سمی، قابل اشتعال، واکنش دهنده و یا خورنده باشند، زباله خانگی خطرناک اطلاق می‌شود که انواع حشره‌کش‌ها و سموم مورد استفاده برای دفع حیوانات و حشرات، رنگ و حلال‌ها، لامپ‌های فلوئورسنت، باتری‌ها، دماسنج‌های جیوه‌ای، گازوئیل و سایر مواد شیمیایی، مواد بهداشتی و درمانی از جمله زباله‌های خطرناک خانگی هستند.
زیوری‌مهران‌فر ضمن ابراز تأسف گفت: گاهی اوقات شهروندان به دلیل کم توجهی و یا نا آگاهی، زباله‌های خطرناک خانگی را در طبیعت و سطح شهر رها کرده و خسارات جبران‌ناپذیری به سلامت جامعه و محیط زیست وارد می‌کنند که ما از خانواده‌ها خواهش می‌کنیم تا نسبت به تفکیک این گونه زباله‌های خطرناک دقت بیشتری داشته باشند.
کارشناس ارشد بهداشت محیط مرکز بهداشت شهرستان بهار با تاکید بر تفکیک زباله‌های خانگی افزود : این کار در مبدا بسیار ساده است که در صورت چند بار انجام دادن آن می تواند به یک عادت مفید برای تمام افراد خانواده تبدیل شود.
تفکیک زباله‌های خطرناک خانگی
وی تشریح کرد : اولین اقدامی که لازم است مردم در راستای تفکیک زباله‌های خانگی انجام دهند، استفاده از ۳ کیسه مخصوص زباله‌های‌تر، زباله‌های خشک و زباله‌های خطرناک است.
وی هشدار داد : زباله های خطرناک خانگی را نباید جزء هیچ یک از زباله‌های خشک یا تر به شمار آورد و باید به صورت جداگانه تفکیک و جمع‌آوری شود.
کارشناس ارشد بهداشت محیط تصریح کرد: در شهرهای بزرگ ساخت و ساز روند رو به رشدی دارد و این مسئله باعث شده تا حجم زیاد نخاله‌های ساختمانی هم یکی از دغدغه‌های مدیریت زباله و پسماند شهری شود. پیدا کردن محل مناسب دفن نخاله، انتقال و حمل نخاله، بازیافت پسماندهای ساختمانی و… از مسائل پیش‌روی مدیریت در این حوزه است.
زیوری‌مهران‌فر شاخصه‌های توسعه پایدار را در چهار گروه اجتماعی، اقتصادی، بنیادی و زیست‌محیطی مطرح کرد و افزود: امروزه مدیریت پسماند یکی از ضروری‌ترین محورهای توسعه پایدار است و بی شک عدم توجه کافی به این موضوع می‌تواند تأثیر زیادی در تخریب محیط زیست و طبیعت داشته باشد.
وی با اشاره به اینکه تولید انواع پسماند در زندگی انسان‌ها امری اجتناب ناپذیر است، افزود: مدیریت پسماند مسئله‌ای است که به دنبال پیشرفت زندگی اجتماعی انسان‌ها و افزایش تعاملاتشان با محیط زیست شکل گرفت و اگر مدیریت زباله‌های شهری به درستی انجام شود، می‌تواند از بروز بسیاری مشکلات بهداشتی و آسیب‌های زیست محیطی نیز جلوگیری کند.
کاهش تولید پسماند و استفاده مجدد از آن
کارشناس ارشد بهداشت محیط مرکز بهداشت شهرستان بهار مؤثرترین روش برای کاهش حجم پسماند را در اولین قدم، تولید نکردن پسماند دانست و بیان کرد: برای کاهش تولید پسماند و استفاده مجدد از آن باید طراحی، تولید، خرید و استفاده از موادی که قادرند به شیوه‌های گوناگون حجم پسماندهای تولید شده و میزان سمیت آنها را کاهش دهند،جدی گرفت.
وی با تشریح اینکه پسماند تنها در نتیجه دور ریز مواد از سوی مصرف کنندگان تولید نمی‌شود، افزود: در هر بخشی از چرخه زندگی یک محصول، از استخراج مواد خام تا انتقال برای فرآوری و تولید و مصرف، ممکن است ضایعات و پسماند تولید شود و استفاده مجدد از این ضایعات راهکاری است که می‌تواند میزان تولید پسماند را به میزان قابل توجهی کاهش دهد.
زیوری‌مهران‌فر تصریح کرد: کاهش سمیت پسماندها و هزینه‌ها از فواید کاهش حجم پسماند است که تولیدکنندگان با تولید محصولات با حجم بسته‌بندی کم حجم‌تر و مصرف‌کنندگان با خرید محصولاتی که یکبار مصرف نیستند، باعث دستیابی به این منافع خواهند شد .
نقش کرونا در مدیریت پسماند
زیوری‌مهران‌فر از افزایش دو برابــری حجم پسـماندهای بیمارسـتانی درپی شـیوع کرونا خبر داد و گفت: به دلیــل مخلــوط شــدن پســماندهای خانگــی بــا پســماندهای آلــوده و عدم تفکیـک آنها، شـرایط را بـرای سـازمان مدیریـت پسـماند دشـوارتر کـرده اسـت.
وی ضمن تاکید بر فرهنگ‌سازی تفکیک زباله‌های خانگی توسط سمن‌ها و فعالان اجتماعی، بیان کرد: مردم با تفکیک‌سازی زباله‌ها قدم بزرگی در راستای کمک به صنعت بازیافت برمی‌دارند.
این کارشناس ارشد بهداشت محیط مرکز بهداشت شهرستان بهار یاد آور شد: بازیافت می‌تواند میزان پسماندهای خانگی را در محل دفع پسماند و میزان آلودگی حاصل از آنها را کاهش دهد.
او همچنین اشاره کرد: فرآیند جمع‌آوری ضایعات قابل استفاده و فرآوری آنها به محصولی جدید می‌تواند به کاهش حجم مواد خام، انرژی و آب منجر شود و در کاهش آلودگی هوا هم تاثیرگذار باشد.
مدیریت و نظارت بر دفع پسماند در شهرها و روستاها
زیوری‌مهران‌فر در پایان با اشاره به ماده ۵ و ۷ قانون مدیریت پسماند بیان کرد: مسئولیت نظارت بر دفع پسماندهای خانگی در شهرها و روستاها برعهده سازمان محیط زیست و مرکز بهداشت بوده و مجری آن شهرداری‌ها و دهیاری‌ها هستند./ایسنا
