سرسوزن دندان پزشکی یا همان سرسوزن سرنگ بی حسی یکی از پرکاربرد ترین و پر مصرف ترین ابزارها در تجهیزات دندانپزشکی است چرا که از اذیت شدن بیمار در حین درمان دندان جلوگیری میکند و همچنین دارای قابلیت هایی است که بدون وجود آن فرایند درمان غیر قابل تحمل خواهد شد. با توجه به اهمیت این ابزارها نیاز به شناخت آن ها بسیار ضروری است. ما در اینجا مطالبی را برای شما گردآوری کرده ایم که در مقاله کاربرد سرسوزن دندانپزشکی هر آنچه که باید در رابطه با سر سوزن و کاربرد سر سوزن دندانپزشکی بدانید به شما خواهیم گفت. با ما تا انتهای مقاله همراه باشید.
سرسوزن دندانپزشکی چیست؟
هدف و استفاده از بی حسی، از بین بردن حساسیت و درد در یک ناحیه خاص در دهان است. مواد بی حسی قسمت های لازم از دندان و لثه را بی حس میکنند تا در حین درمان، بیمار دچار درد نشود و درمان به آسانی صورت بگیرد. بنابراین برای انجام بی حسی می توان آن را با ابزار های گوناگون و روش های مختلف انجام داد. در دندان پزشکی استفاده از سرنگ و سرسوزن دندان پزشکی جهت بی حسی بسیار اساسی است. سرنگ های بی حسی ابزاری هستند که لوله بی‌حسی و سوزن را برای انجام infiltration بی‌حسی حمل میکنند.
ویژگی های سرسوزن دندانپزشکی:
سرسوزن‌های دندانپزشکی دارای ویژگی‌های گوناگون هستند که در ادامه مقاله به برخی از آن‌ها می‌پردازیم:
- کانولا در سرسوزن دندانپزشکی باید دارای دو سر تیز شده و دیوار بسیار نازک باشد.
- سرسوزن دندانپزشکی باید دارای پوشش سیلیکونی در قسمت سوزن بوده و علت وجود داشتن این پوشش سیلیکونی کاهش سوزش و درد بیمار در هنگام تزریق میباشد.
- از ویژگی های دیگر سرسوزن دندانپزشکی قابلیت نصب آسان و مناسب بر روی هر نوع گان و سرنگ مخصوص تزریق می باشد.
- سرسوزن دندانپزشکی دارای نشان‌گرهای مخصوص جهت شناسایی قسمت تیزی میباشد.
- سوزن سرسوزن‌های پزشکی باید از درجه کیفی بسیار بالایی برخوردار باشد و همچنین از جنس استیل ضد زنگ پزشکی است.
- از دیگر ویژگی‌های سرسوزن دندانپزشکی می‌توان به سوزن سَتَرون شده به وسیله گاز اتیلن اکساید اشاره کنیم.
- مهم است بدانید که سرسوزن‌های دندانپزشکی جزو لوازم یکبار مصرف بوده و همچنین غیر تب‌زا، کاملا استریل شده و سازگار با محیط زیست هستند.
- داروهای بی‌حسی به کمک سرسوزن دندانپزشکی در اندازه‌های گوناگون به راحتی از طریق سرنگ‌های مخصوص دندانپزشکی تزریق می‌شوند.
- سوزن استیل ضد زنگ به همراه پوشش سلیکونی سبب میشود سوزن به راحتی وارد لثه بیمار شده و او احساس درد، ناراحتی و سوزش زیادی نکند. سرسوزن دندانپزشکی به دلیل داشتن کپ و همچنین پروتکتور تا زمان مصرف استریل باقی خواهد ماند.
- از ویژگی های سرسوزن دندانپزشکی میتوانیم به اتصال ساده‌ی آن به سر سرنگ بی‌حسی بدون پیچ و بسیار محکم اشاره کنیم.
- نوک تیز سوزن حالت مثلثی شکل دارد از این رو جهت تیزی آن به راحتی مشخص میشود.
- کاملا استریل و عاری از میکروب است.
اجزای تشکیل دهنده سرنگ دندانپزشکی:
امروزه در کلینیک‌های دندانپزشکی سرنگ‌هایی که بیشترین استفاده را دارند، فلزی و قابل استفاده مجدد ( در صورتی که قابل ضدعفونی باشند) هستند این سرنگ ها از 4 قسمت تشکیل شده اند:
- بدنه سرنگ: بدنه سرنگ از یک شکل تو خالی و استوانه ای تشکیل شده است که در داخل آن لوله بی حسی قرار میگیرد.
- نوک مارپیچ سرنگ: در داخل سرنگ قرار گرفته و سوزن به داخل آن میرود. نوک مارپیج به سوزن این اجازه را میدهد تا به طور کامل و محکم به انتهای لوله و یا بدنه سرنگ متصل باشد.
- پیستون سرنگ: پیستون از یک طراحی خاصی تشکیل شده است که قابلیت اتصال به درپوش لاسیتکی لوله را فراهم میکند.
- قسمت بستن: در انتهای سرنگ یک ناحیه مانند T یا حلقه ای شکل وجود دارد که در این قسمت انگشتان دست به صورت تکیه گاه شده و پیستون به بیرون رانده میشود و مایع بی حسی از آن خارج میشود.
- آداپتور سرنگ: به قسمت انتهایی، آداپتور سرنگ گفته میشود.
قسمت های تشکیل دهنده سرسوزن دندانپزشکی:
سرسوزن دندانپزشکی در سال 1853 به بازار تجهیزات دندانپزشکی عرضه شد. از آن زمان تا به امروز این سرسوزن ها قوی، نازک، استریل، انعطاف پذیر و محکم ساخته شده اند و تنها برای یکبار استفاده برای هر بیمار به کار میرود. همچنین این سرسوزن ها در بسته بندی های پلاستیکی و استریل شده به فروش میرسد در نتیجه خطر ابتلا به بیماری عفونی را به شدت کاهش میدهد.
هدف استفاده از سرسوزن داندنپزشکی رساندن ماده بی حس کننده از کارتریج(کارپول) به بافت موردنظر در دندان است. امروزه متداولترین و بهترین مواد مورد استفاده در این سرسوزن ها آلیاژ های فلزات پایه مانند: کروم ،نیکل و کبالت است که این فلز ها در برابر خوردگی و حرارت بسیار مقاوم هستند.
سرسوزن دندان پزشکی از 4 قسمت مختلف تشکیل شده است که عبارتند از:
- نوک سر سوزن یا Bisel: نوک سرسوزن دندانپزشکی با داشتن زاویه به نفوذ بهتر کمک میکند همچنین سبب کاهش درد نیز میگردد. نوک سرسوزن ها میتواند در اندازه های سرسوزن بلند Long Needle (با طول 32 تا 40میلی متر) و سرسوزن کوتاه Short Needle (با طول 20 تا 25 میلی متر) باشد. پراستفاده ترین قطر داخلی نوک سرسوزن ها معمولا 2/0 میلی متر و قطر خارجی 4/0 میلی متر است.
- بدنه سر سوزن: بدنه سرسوزن به طول آن اشاره میکند. از قسمت مخروطی شکل شروع میکند و در قسمتی که در کارتریج نفوذ میکند تمام میشود.
- رابط سرسوزن: قسمی است که سوزن در آن قرار میگیرد. جنس آن میتواند از پلاستیک یا فلز ساخته شده باشد.
- قسمت سوراخ سر سوزن: این قطر داخلی لومن سوزن است. جهت آسپیراسیون و میزان نفوذ ماده بی‌حسی مهم میباشد.
کاربرد سرسوزن دندانپزشکی:
همانطور که در مطالب بالا اشاره کردیم سرسوزن دندانپزشکی یکی مهم ترین و پرکاربردترین ابزار های دندانپزشکی است. از این وسیله جهت تزریق دارو های بی حس کننده به منظور ترمیم، پرکردن، ارتودنسی، ترمیم بافت های آسیب دیده، لثه خراب شده، ریشه دندان و موارد درمانی مهم دیگر استفاده میشود.
از نکات مهم که در ارتباط با سرسوزن دندانپزشکی باید به آن توجه کنیم کیفیت، جنس و برند سرسوزن ها در حین ترزیق دارو است. باید توجه داشته باشیم که اگر سرسوزن از کیفیت خوبی برخوردار نباشد بیمار در زمان درمان دندان دچار بیماری گشته و درمان به درستی انجام نمیشود.
کاربرد سرسوزن شستشو دندانپزشکی:
سر سوزن شستشو دندانپزشکی یا کند در حقیقت یک سرسوزن هیپودرمیک جهت شستشوی ناحیه جراحی در مواردی مانند: عصب کشی، جراحی دندان، پر کردن و غیره… استفاده میشود. از مهم ترین ویژگی های این سرسوزن میتوانیم به شستشوی داخل کانال ریشه در درمان اندو اشاره کنیم.
به همین علت به آن سر سوزن اندو نیز گفته میشود. شکل ظاهری این سر سوزن با سایر سرسوزن های به منظور تزریق متفاوت است. سر این سر سوزن تیز نبوده و به صورت گرد و بسته طراحی و تولید شده است تا در هنگام برخورد با بافت های لثه و دندان از آسیب دیدن آن جلوگیری کند.
این سر سوزن در ابعاد گوناگون و گیج های 20 تا 30 در بازار تجهیزات دندانپزشکی به فروش میرسد. جنس این سرسوزن استیل ضد زنگ و قسمت دهانه اتصال آن از جنس PVC تولید شده است. سرسوزن اندو به صورت لوئرلاک جهت شسشتوی محل جراحی یا دارو دادن به آن قسمت به سرنگ شستشو متصل میشود.
همچنین این مدل از سرسوزن ها نیز به صورت کاملا استریل بسته بندی شده اند دقت داشته باشید که در صورت آسیب دیدگی بسته بندی و آلودگی به هیچ وجه از آن استفاده نکنید و بهتر است بدانید این سر سوزن برای ایمنی بیشتر به صورت کند طراحی شده است در نتیجه برای تزریق یا خون گیری اصلا مناسب نمیباشد. در آخر بهتر است بدانید بر روی این سوزن کاوری به نام کپ وجود دارد که بعد از باز شدن بسته بندی از ضرب دیدگی نوک سوزن جلوگیری میکند.
گیج سرسوزن دندانپزشکی چیست:
گیج واحد اندازه‌گیری قطر سرسوزن دندانپزشکی است. توجه کنید که هر چه عددی که در گیج قرار دارد بالاتر باشد اندازه سر سوزن نازک‌تر میشود. و بالعکس اگر عدد گیج سرسوزن کمتر باشد سرسوزن قطر بیشتری دارد. پس اگر قصد خرید سرسوزن نازک و باریک را دارید، گیج‌های بالاتر را بخرید و یا بالعکس و مناسب ترین گیج جهت شستشوی کانال دندان گیج 30 و نوع سرسوزن دو سوراخ می باشد به علت آنکه دندانپزشک می تواند سوزن را تا انتهای کانال هدایت نموده و نسبت به شستشوی دیواره کانال اقدام نماید.
جهت مطالعه در رابطه با آشنایی با انواع فایل روتاری و کاربردهای آن بر روی لینک کلیک کنید.
