آزمایش بارداری یکی از هیجان‌انگیز‌ترین تستهای آزمایشگاهی برای هر زنی است. تست بارداری می‌تواند به صورت خانگی یا آزمایشگاهی انجام شود. برای اینکه بدانید باردار هستید یا نه، میتوانید از آزمایش خون بارداری یا تست ادرار بارداری استفاده کنید. اگر در زمان مناسب برای تست بارداری اقدام کنید، هر دو روش نتایج قابل اعتمادی را به شما ارائه خواهند داد. مطالعه این مقاله از درمانکده به شما کمک می‌کند تا بهترین زمان برای تست بارداری را بدانید و در عین حال خواهید فهمید که چه زمانی ممکن است با نتیجه مثبت کاذب مواجه شوید.
انواع تست بارداری
انواع مختلفی از روش تست حاملگی و آزمایش بارداری وجود دارد. هر کدام از این آزمایشات نکات مثبت و منفی خود را دارند و احتمال قطعیت آنها لزوماً صددرصد نیست. در اولین روز پس از قطع عادت ماهیانه، نتایج آزمایش بارداری از بیشترین میزان دقت برخوردار هستند. البته بهترین کار این است که حداقل یک هفته پس از قطع عادت ماهیانه منتظر بمانید، تا نتایج آزمایشات تا با کمترین میزان خطا همراه باشد.
آزمایش بارداری خانگی
در انواع تست بارداری در خانه (HPT)، میزان هورمون گنادوتروپین جفتی انسانی (hCG) موجود در ادرار بررسی می‌شود. این هورمون تنها در مدت زمان بارداری قابل اندازه‌گیری است. ماده شیمیایی موجود در نوار آزمایش، پس از قرار گرفتن در معرض این هورمون تغییر رنگ می‌دهد. زمان انتظار، با توجه به نوع آزمایش تغییر می‌یابد. برای جواب تست بارداری خانگی تقریبا به مدت ۱۰ دقیقه باید منتظر بمانید.
برای اطمینان بیشتر توصیه می‌شود، آزمایش بارداری خانگی را حداقل دوبار انجام دهید. زود یا دیر انجام دادن آزمایش بارداری می‌تواند منجر به نتایج اشتباه شود.
بیشتر بخوانیم: آزمایش بتا بارداری چیست؟
آزمایش ادرار
تست بارداری با ادرار را میتوانید در مراکز درمانی انجام دهید. دقت این آزمایش بارداری مانند آزمایش بارداری خانگی است. برای اینکه آزمایش با کمترین میزان خطا همراه باشد، میتوانید با پزشک در مورد زمان ارائه نمونه مشورت کنید. بهترین نمونه، ادرار صبحگاهی است که می‌تواند بیشترین غلظت هورمون hcg را دارا باشد. برای انجام این تست لازم نیست ناشتا باشید.
آزمایش خون بارداری
آزمایش خون بارداری را باید در مراکز درمانی انجام دهید. یک آزمایشگاه تشخیص پزشکی، با انجام آزمایش خون، وضعیت هورمون Hcg را می‌سنجد. با استفاده از خدمات آزمایشگاهی درمانکده میتوانید تست بارداری را منزل یا محل مورد نظر خود انجام دهید.
آزمایشات خون، برای تعیین حاملگی به دو نوع اصلی تقسیم می‌شوند:
آزمایش خون Hcg کیفی: هدف این تست، بررسی میزان تولید HCG در بدن است. بدین ترتیب یک پاسخ ساده بله یا خیر راجع به باردار بودن فرد حاصل می‌شود.
آزمایش خون HCG کمی: هدف این تست، تعیین دقیق میزان hcG در بدن است.
برای انجام این تست نیازی نیست ناشتا باشید. نمونه خون به صورت روتین از ورید بازویی گرفته می‌شود.
در صورت مثبت بودن نتیجه آزمایش بارداری چه کنیم؟
اگر نتیجه آزمایش بارداری مثبت است، در اولین فرصت به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید. اگر بخواهیم کمی دقیق‌تر بگوییم، لازم است قبل از رسیدن به بازه زمانی ۸ هفته‌ای، با پزشک ملاقات داشته باشید. متخصص در موارد زیر به شما کمک می‌کند:
- به پایان رساندن بارداری
- ادامه حاملگی و سازگاری با شرایط
- اقدامات قابل انجام، برای ادامه دادن حاملگی
برای اطلاعات بیشتر یا ملاقات با پزشک زنان، زایمان و نازایی، از سایت درمانکده به صورت آنلاین نوبت بگیرید.
علل مثبت کاذب شدن نتیجه تست بارداری
می‌خواهیم به یک سوال مهم و نفس‌گیر پاسخ دهیم، آیا تست بارداری اشتباه می‌شود؟ بله، این احتمال وجود دارد. مثبت شدن تست بارداری همیشه به این معنا نیست که بارداری رخ داده است. فاکتورهای متعددی هستند که می‌توانند بر نتیجه تست تاثیر گذاشته و منجر به نتیجه مثبت یا منفی کاذب شوند. نتیجه تست بارداری مثبت کاذب، به چند دلیل رخ می‌دهد:
حاملگی شیمیایی
بارداری شیمیایی زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور یا همان نطفه به دلایل گوناگونی نتواند در مراحل اولیه لانه‌گزینی یا رشد کند. از دست دادن زود‌درس بارداری به این دلیل نیست که فرد عمداً کار‌ی انجام داده باشد بلکه ممکن است ناشی از مشکلات داخل رحم باشد، مانند:
- فیبروم
- بافت اسکار (جای زخم)
- اختلالات مادر‌زاد‌ی رحم که باعث شکل نا‌منظم رحم می‌شود.
- سطح پایین هورمونهای خاصی مانند پروژسترون، احتمال لانه‌گزینی و رشد جنین را کاهش می‌دهد.
همچنین باید بدانید که برخی از دلایل بارداری شیمیایی نا‌شناخته هستند.
یائسگی
سطح هورمون hcg در زنانی که در دوران یائسگی یا حوالی آن قرار دارند، افزایش پیدا می‌کند. این امر می‌تواند بر نتیجه آزمایش بارداری تاثیرگذار باشد و منجر به نتیجه مثبت کاذب شود. با شروع یائسگی توليد هورمونهای استروژن و پروژسترون متوقف می‌شود و سطح هورمون HCG هیپوفیزی بیشتر خواهد شد.
بارداری خارج از رحم
گاهی لانه‌گزینی تخمک بارور، خارج از حفره اصلی رحم صورت می‌گیرد که باعث بارداری خارج رحمی می‌شود. معمولاً بارداری خارج رحمی، زمانی رخ می‌دهد که تخمک بارور در زمان حرکت به سمت رحم در لوله فالوپی، بدون حرکت بماند. این نوع بارداری خارج رحمی، بارداری لوله‌ای نیز نامیده می‌شود. این نوع بارداری نمی‌تواند ادامه داشته باشد و مهمتر از آن این است که بدانید این وضعیت اورژانسی است و می‌تواند سلامت فرد را به طور موثری تحت تاثیر قرار دهد. خونریزی‌های شدید و از دست دادن اندام‌های تولید مثل از جمله عوارض بارداری خارج از رحمی به‌شمار می‌روند. این نوع بارداری می‌تواند به دلایل زیر رخ دهد:
- بافت جای زخم یا التهاب در لوله فالوپی
- شکل غیر‌طبیعی لوله فالوپی
- سابقه‌ی عفونت رحمی
بارداری خارج رحمی ممکن است در دهانه رحم، تخمدان یا حفره شکم رخ دهد.
بیماریهای تخمدان، از جمله کیست
زنان بسیاری با کیست تخمدان مواجه هستند، اما آیا کیست تخمدان باعث مثبت شدن تست بارداری می‌شود؟ کیست تخمدان، مخصوصا کیستهای جسم زرد یا کیستهای لوتئوم می‌توانند نتیجه آزمایش بارداری را با خطا مواجه کنند.
سایت mayoclinic در این مورد می‌نویسد:
برخی کیستهای تخمدان می‌توانند بر روند باروری تاثیر منفی داشته باشند. از جمله آنها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- کیست‌هایی که به دلیل اندومتریوز ایجاد می‌شوند.
- کیستهای ناشی از سندرم تخمدان پلی کیستیک (pcos)
- کیستهای فولیکولی یا کیستهای جسم زرد
سقط خود‌به‌خود جنین یا سقط عمد‌ی
پس از سقط جنین، چه سقط خود‌به‌خود‌ی و چه سقط عمد‌ی، تست بارداری می‌تواند مثبت باشد. با شروع بارداری و در طی آن، سطح هورمون hCG بالا می‌رود. سطح آن هر چند روز یک بار دو‌برابر می‌شود و تقریباً در هفته دهم به اوج مقدار خود می‌رسد. زمانی که سقط جنین اتفاق می‌افتاد و بارداری متوقف می‌شود، سطح این هورمون به تدریج کاهش پیدا می‌کند به طوریکه تا شش هفته پس از پایان بارداری، هورمون گنادوتروپین جفتی انسان در خون و ادرار وجود دارد.
مصرف برخی داروها
مصرف داروهای باروری مانند هورمون مصنوعی hCG نیز می‌توانند باعث خطا در نتیجه تست بارداری شود. این داور به به فولیکول‌ها کمک می‌کند تا تخمک‌ها‌ی بالغ را آزاد کند که باعث می‌شود خوانش تست بارداری خانگی، مثبت کاذب شود، به‌خصوص زمانی که تست خیلی زود انجام شده باشد.
داروهای زیر می‌توانند بر نتیجه تست تاثیرگذار باشند:
- دارو‌ها‌یی مانند دیازپام (والیوم) یا آلپروزولام (زاناکس) که برای ضد‌اضطراب هستند.
- داروهای ضد‌روان‌پریشی مانند کلوزاپین یا کلرپرومازین
- دارو‌ها‌یی که برای کنترل تشنج مصرف می‌شوند، مانند فنوباربیتال و دیگر باربیتورات‌ها
- داروهای بیمار‌ی پارکینسون، از جمله بروموکریپتین (پارلودل)
- داروهای ادرار‌آور مانند فوروزماید (لازیکس، دیوسکرینDiuscreen )
- آنتی‌هیستامین‌ها، از جمله پرومتازین
- متادون (دولوفین)
شرایط خاص پزشکی
برخی مشکلات پزشکی می‌توانند باعث نتیجه مثبت کاذب شوند. البته این شرایط نادر است اما دور از انتظار نیست:
- عفونت مجاری ادرار‌ی
- بیمار‌ی کلیوی که باعث ایجاد خون یا سلول‌ها‌ی سفید خونی در ادرار می‌شود
- بیماریهای خطرناک‌تر مانند سرطان تخمدان
- مشکلات هیپوفیز (بسیار نادر)
خطا‌ی فرد استفاده‌کننده
انواع کیت تست بارداری خانگی از دقت قابل قبولی برخوردارهستند. با این حال امکان بروز خطا در آنها وجود دارد. برای مثال ممکن از تاریخ انقضاء آنها گذشته باشد یا خیلی زود از آنها استفاده شود، به همین دلیل نتیجه تست بارداری منفی یا مثبت کاذب خواهد شد.
خطوط تبخیر‌شده
گاهی خط تبخیر‌شده با نتیجه تست بارداری مثبت، اشتباه گرفته می‌شود. در برخی از تستهای بارداری خانگی زمانی که hCG تشخیص داده می‌شود دو خط دیده می‌شود و وقتی این هورمون تشخیص داده نمی‌شود، یک خط دیده می‌شود.
خطوط تبخیر پس از اینکه ادرار کاملاً تبخیر شد، در تست ظاهر می‌شوند. گاهی این خطوط ناشی از سطح هورمونی هستند و نشان‌دهنده بارداری نیستند.
بهترین زمان تست بارداری کی است؟
کی تست بارداری بدم؟ این سوال مهمی است که برای پیدا کردن جواب آن حتما به سراغ اینترنت می‌روید. یک نکته مهم در مورد بهترین زمان انجام تست بارداری را به یاد داشته باشید. هورمون HCG پس از لقاح در بدن وجود دارد. بسیاری از زنان آخرین رابطه جنسی را برای باردار بودن در نظر می‌گیرند، به همین دلیل با خطا مواجهه می‌شوند. هر رابطه جنسی نمی‌تواند منجر به لقاح شود. اگر قاعدگی منظمی دارید و حالا یک هفته از آن گذشته است، شاید زمان آن رسیده است که به سراغ آزمایش بارداری بروید، در غیر اینصورت، باید حداقل یک تا دو هفته بعد از رابطه جنسی صبر کنید. اگر باردار هستید، ایجاد سطح قابل تشخیص HCG زمان می برد. این کار معمولاً ۷ تا ۱۲ روز پس از لقاح طول می‌کشد. اگر تست در روزهای ابتدایی سیکل قاعدگی انجام شود، ممکن است نتیجه نادرستی دریافت کنید.
سوال مهم بعدی این است که تست بارداری چه موقع از روز باید انجام شود؟ اگر به بارداری خود مشکوک هستید در هر ساعتی از روز میتوانید آزمایش بارداری را انجام دهید. حالا سوال مهمتر این است که جواب تست بارداری چقدر طول می‌کشد؟ پاسخ تست تنها چند ساعت پس از نمونه‌گیری در اختیار شما قرار می‌گیرد.
مشاهده بیشتر : رزرو نوبت آنلاین متخصص زنان و زایمان
علائم مشکوک به بارداری و انجام تست بارداری
تاخیر در قاعدگی
تاخیر در قاعدگی، از مهمترین علائم بارداری است. سیکل قاعدگی معمولا ۲۸ روزه است. اگر بیش از یک ماه از آخرین قاعدگی شما گذشته است، بهتر است تست بارداری بدهید. فراموش نکنید گاهی اوقات استرس، رژیم غذایی، ورزش یا برخی شرایط پزشکی ممکن است قاعدگی را به تاخیر بیندازند.
گرفتگی عضلات
لانه‌گزینی می‌تواند احساسی شبیه کرامپ‌های (گرفتگی) قاعدگی ایجاد کند. در ابتدای بارداری، ممکن است این ناراحتی را احساس کرده و فکر کنید که قاعدگی نزدیک است اما پس از آن دیگر قابل مشاهده نیست.
درد سینه ها
در بارداری سطح هورمونهای استروژن و پروژسترون بالا می‌رود. این هورمون‌ها برای حمایت از رشد کودک تغییراتی در بدن ایجاد می‌کنند. سینه‌ها به دلیل افزایش جریان خون دردناک می‌شوند و بزرگتر به نظر می‌رسند. همچنین امکان دارد نوک پستان صدمه ببیند و رگ‌ها در زیر پوست تیره به نظر برسند. از آنجا که بسیاری از زنان در روزهای منتهی به پریود ناراحتی پستان را نیز تجربه می کنند، این علامت همیشه نشان دهنده بارداری نیست.
احساس متفاوتی دارید
همراه با کرامپ و درد پستان، بارداری در اوایل می‌تواند باعث موارد زیر شود:
- حالت تهوع
- بیزاری از غذا
- خستگی
- تکرر ادرار
با گذشت زمان، این عوارض ممکن است قبل از اینکه سطح HCG در اواخر سه ماهه اول کاهش یابد، تقویت شوند. شما خودتان را می‌شناسید، بنابراین به بدن خود توجه کنید. علائم جسمی غیرمعمول می‌تواند شما را وادار به انجام تست بارداری کند.
پیشگیری از بارداری ناموفق
قرص‌های ضد بارداری، کاندوم و سایر انواع وسایل پیشگیری از بارداری ۱۰۰ درصد از بارداری محافظت نمی‌کنند. به عبارت دیگر، صرفنظر از اقداماتی که انجام می‌دهید، همیشه احتمال بارداری وجود دارد.
خطا یا نقص انسانی نیز می‌تواند منجر به بارداری ناخواسته شود.در صورت قصور در مصرف این قرص‌ها، از هر ۱۰۰ زن، ۹ زن باردار می‌شوند. کاندوم می‌تواند پاره و یا به طور نادرست استفاده شود. سالانه از هر ۱۰۰ زنی که برای پیشگیری از بارداری به کاندوم اعتماد می‌کنند، تقریباً ۱۸ مورد باردار می‌شوند.
منابع: healthline | mayoclinic | medicalnewstoday
